Wanneer u een dierbare verliest, heeft dat een diepgaande impact op zowel uw geest als uw lichaam. U komt terecht in een emotionele achtbaan, terwijl het dagelijks leven om u heen gewoon doorgaat. Dit vergt veel energie en kan zich uiten in verschillende lichamelijke klachten. Maar wat gebeurt er precies met uw lichaam tijdens een rouwproces? In dit artikel leest u welke fysieke symptomen u kunt ervaren en wat de mogelijke oorzaken zijn.
Rouw raakt lichaam én geest
Emoties blijven zelden beperkt tot alleen uw gedachten. Denk aan blozen van schaamte of buikpijn van stress – gevoelens hebben een directe uitwerking op uw lichaam. Ook rouw is een emotionele toestand met fysieke gevolgen. Uit een Amerikaans onderzoek uit 2019 blijkt bijvoorbeeld dat rouw gepaard gaat met een verhoogde hartslag en bloeddruk. De kans op hart- en vaatziekten, infecties en chronische aandoeningen zoals diabetes neemt toe tijdens een rouwperiode. Vooral wie op jonge leeftijd een traumatisch verlies heeft meegemaakt, loopt extra risico. Rouw is dus niet alleen een psychische schok, maar ook een lichamelijke.
De fysieke impact van een plotseling verlies
Tijdens het rouwen ervaart u allerlei emoties: verdriet, boosheid, ongeloof of zelfs schuldgevoel. Deze gevoelens brengen vaak fysieke klachten met zich mee, zoals vermoeidheid, hoofdpijn of een zwaar gevoel in het lichaam. Dit is te verklaren door de activering van uw stresssysteem. Bij verlies komen stresshormonen vrij die invloed hebben op uw algehele welzijn. Wanneer deze toestand lang aanhoudt, raakt uw lichaam uit balans. Rouw is daarmee een belasting voor lichaam én geest – en omdat rouw tijd kost, kunnen de klachten langdurig aanwezig blijven.
Mogelijke lichamelijke klachten bij rouw
Iedereen rouwt op een eigen manier. De symptomen die u ervaart, kunnen verschillen van die van anderen. Ze wisselen elkaar af, versterken elkaar soms of komen tegelijk voor. Hieronder vindt u een overzicht van veelvoorkomende lichamelijke klachten tijdens rouw:
- Aanhoudende of extreme vermoeidheid
- Lusteloosheid of het gevoel opgebrand te zijn
- Slaapproblemen
- Concentratieverlies en geheugenproblemen
- Overgevoeligheid voor prikkels (zoals geluid of licht)
- Hoofdpijn of duizeligheid
- Benauwdheid, kortademigheid of ademnood
- Drang om te zuchten
- Verhoogde hartslag
- Pijn of druk op de borst
- Gevoel van een brok in de keel
- Maagklachten of een knoop in de buik
- Verminderde eetlust
- Darmklachten zoals obstipatie
- Spierpijn of verlies van spierkracht
- Hormoonschommelingen
Veel van deze symptomen lijken op die van een depressie. Dat betekent echter niet dat u automatisch depressief bent. Toch is het goed om alert te blijven en hulp te zoeken als de klachten verergeren of langdurig aanhouden.
Vermoeidheid en rouw: een veelvoorkomende combinatie
Vermoeidheid en concentratieproblemen zijn de meest gemelde lichamelijke klachten in het eerste jaar van rouw. Niet alleen het verlies zelf vraagt veel van u, ook de fysieke symptomen zijn vermoeiend. Dit kan zorgen voor een vicieuze cirkel, waarin u steeds minder energie overhoudt.
Uw lichaam rouwt mee. De fysieke signalen lijken sterk op die van chronische stress. Daarom is het belangrijk om uzelf rust te gunnen en de tijd te nemen voor herstel.
Onverklaarbare klachten horen erbij
Soms ervaart u tijdens het rouwen lichamelijke of zintuiglijke ervaringen die niet direct te verklaren zijn. Denk aan pijn op de borst zonder medische oorzaak, of het horen of zien van de overleden persoon. Deze verschijnselen komen vaker voor dan u misschien denkt en worden binnen een rouwproces als normaal beschouwd.
Gun uzelf tijd en ruimte
Rouwen is een intens proces dat niet binnen een vaste tijd afgerond hoeft te zijn. De lichamelijke klachten die u ervaart, maken daar deel van uit. In de meeste gevallen nemen ze na verloop van tijd af of verdwijnen. Wees mild voor uzelf. Geef uzelf de ruimte om te voelen, te verwerken én te herstellen – op uw eigen tempo.
